Dünya Savaşı Kavram ve sonuçları

Dünya Savaşları kavramı, 20. yüzyılın başında gelişen modern bir fenomen olarak kabul edilir. Birinci Dünya Savaşı, 1914-1918 yılları arasında Avrupa’daki büyük güçlerin katılımıyla meydana gelmiştir. Savaş, milyon insan hayatına mal oldu ve Avrupa toplumu üzerinde derin iz bırakmıştır.

Birinci Dünya Savaşı’nın nedenleri çıkarmaşık ve çeşitlidir. Ancak, Archduke Franz Ferdinand’ın assassinasyonu, 1914 Haziranında Gavrilo Princip tarafından yapılan bir Sırplı milliyetçisi tarafından, olay zinciri oluşturan diplomatik krizlerin ve askerî tahriklerinin başlangıcı oldu.

Son yıllarda, tarihçiler savaşın nedenlerini yeniden değerlendirmeye başladı. Yeni araştırmalar ve perspektivelere dayanan bu gelişme, Avrupa güçlerinin Afrika, Asya ve Amerika’yı egemenlik altında tutmaya çalıştığı imparatorlukçuluk ve kolonizasyonun rolünü vurguladı. Koloni yarışması ve kaynaklar yaratılan gerilim ve rekabet, savaşın patlak vermesine katkıda bulundu.

İkinci Dünya Savaşı, 1939-1945 yılları arasında neredeyse tüm dünya devletinin katılımıyla meydana geldi. Bu global mücadele, ABD, Birleşik Krallık ve Sovyet Birliği liderliğindeki Müttefik Güçlerini Almanya, İtalya ve Japonya’yı oluşturan Müttefiksiz Güçlerine karşı püskürttü. Savaş, yaklaşık 50-80 milyon ölümle sonuçlandı, bunu insanlık tarihi bakımından en ölümcül çatışmaya dönüştürdü.

İkinci Dünya Savaşı’nın nedenleri de çıkarmaşık fakat Almanya’nın Adolf Hitler liderliğindeki Nazi hükümetinin agresif genişlemesi, Rhineland’in yeniden askerîleştirilmesi, Avusturya’nın ilhakı ve Çekoslovakya’nın işgali, Avrupa’daki yaygın korku ve alarmı oluşturdu.

Son araştırmalar, savaşın nedenlerini ve sonuçlarını yeni bir ışığa kavuşturmuştur. Örneğin, coğrafyacı David Harvey’nin bulgularına göre, savaş, doğal kaynaklar başta olmak üzere petrol ve kömür kontrolünün mücadelesinde bulundu. Bu analiz, geleneksel hikayelerin ideolojik veya siyasi nedenlerine dayanan geleneksel anlatılarıchallenge etti.

Diğer bir araştırma alanını, ekonomik faktörlerin savaşa neden olduğu gösterdi. Tarihçi Adam Töze, Nazi liderlerinin 1920’li ve 1930’li yıllarda Almanya’daki ekonomik krizini çöçözmek için askeri konkordanın arama ihtiyacını gösterdi.

İkinci Dünya Savaşı, insanlık tarihi bakımından da derin sonuçlar doğurdu. Savaş, koloniyel imparatorlukların sonu oldu ve yeni dünya güçlerinin ortaya çıkmasıyla ABD ve Sovyet Birliği gibi ülkelerin egemenlik altına girdi. Savaş ayrıca nükleer silahların geliştirilmesi ve Uluslararası Kuruluşlar’a (Birleşmiş Milletler) öncülük etti.

Son yıllarda, tarihçiler Dünya Savaşı II’in global politikalar ve toplum üzerindeki etkisi üzerine yeniden değerlendirmeye başladı. Bir alan, dekolonizasyonun post-savaş dünya düzenini şekillendirdiğini vurguladı. Koloniyel imparatorlukların çöktüğü anda yeni uluslar ortaya çıktı ve bağımsızlık ve öz-tanımı arama mücadelesi uluslararası ilişkilerde belirleyici bir unsur oldu.

Diğer bir alan, Dünya Savaşı II’in insan hakları ve uluslararası hukuka etkisi üzerine odaklandı. Savaş, insan haklarının gelişmesi ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi gibi uluslararası kuruluşların oluşturmasına neden oldu. Bu gelişmeler, global politikalar üzerinde derin etki yaratmaya başladı.

Sonuç

Dünya Savaşları çıkarmaşık ve çeşitlidir. Son araştırmalar ve uzman görüşleri, Birinci Dünya Savaşı ve İkinci Dünya Savaşı’nın nedenlerini ve sonuçlarını yeni bir ışığa kavuşturdu. Bu gelişme, imparatorlukçuluk, kolonizasyon, ekonomik faktörler ve doğal kaynakların savaşları driving etmesine katkıda bulundu.